عوام گرایی در آثار عرفای ایرانی با تکیه بر متون نثر قرن هفتم هجری

پایان نامه
چکیده

عوام گرایی به عنوان یک پدیده ی اجتماعی معلول باورها، پندارها و اعتقادات مردمی است که در درازنای تاریخ در برابر طبیعت و محیط اسرارآمیز اطرافشان به مقابله و جدال برخاسته اند و یک زندگی اجتماعی را تشکیل داده اند، شناخت این باورها و عقاید - که در بسیاری موارد با خرافات همراه است - دریچه ای رابرای ورود به دنیای واقعی زندگی آن ها باز می کند که این خود سبب می شود تا به غنای ادبیات آن جامعه افزوده گردد. در ایران بعد از شکل گیری تصوف و صوفی گری برخی از اندیشه های عوام پسند و خرافی در بین صوفیان و عرفا رخنه کرد که عده ای از آن ها، خود به گسترش آن دامن زدند و سبب ترویج این عقاید گشتند، و بالطبع این اندیشه ها در متونی که بر جای گذاشته اند منعکس شده است. از آن جایی که در ادبیات مکتوب فارسی به ویژه در حوزه ی عرفان، نمونه های بی شماری از این باورها و اعتقادات یافت می شود، بر همین اساس سعی شده است تا آثار عرفانی ایرانی با تکیه بر متون نثر قرن هفتم هجری بررسی گردد تا نخست با گوشه ای از اوضاع اجتماعی، محیط زندگی و تفکرات مردم آن عصر آشنا گردیم، به خصوص تفکرات صوفیانه که نقش مهمی را در خلق آثار عرفانی ای داشته اند که سرشار از کرامات و کارهای خوارق عادات مشایخ و اولیاء می باشند. دوم این که علل اصلی گرایش طبقه ی صوفیان و درویشان به سوی این اندیشه ها و باورهای عامیانه نمایان گردد.

۱۵ صفحه ی اول

برای دانلود 15 صفحه اول باید عضویت طلایی داشته باشید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی جایگاه مصاحبت و هم نشینی در عرفان اسلامی (بر اساس متون عرفانی قرن پنجم تا آغاز قرن هفتم هجری)

عرفان اسلامی سرشار از تعالیم اخلاقی و الهی است که جدای از سیر و سلوک و رسیدن به هدف متعالی کمال، نوعی آیین نامة اخلاقی و رفتاری به شمار می رود که برنامة جامع و مؤثری در جهت اصلاح روابط اجتماعی و بهبود و تعالی روابط دوستانه ارائه می دهد و مصاحبت و هم نشینی را به فرصتی برای رسیدن به کمالات اخلاقی و انسانی تبدیل می کند. این مقاله با بررسی متون منثور عرفانی قرن پنجم تا قرن هفتم هجری، به تبیین جایگ...

متن کامل

بررسی جایگاه مصاحبت و هم نشینی در عرفان اسلامی (بر اساس متون عرفانی قرن پنجم تا آغاز قرن هفتم هجری)

عرفان اسلامی سرشار از تعالیم اخلاقی و الهی است که جدای از سیر و سلوک و رسیدن به هدف متعالی کمال، نوعی آیین نامة اخلاقی و رفتاری به شمار می رود که برنامة جامع و مؤثری در جهت اصلاح روابط اجتماعی و بهبود و تعالی روابط دوستانه ارائه می دهد و مصاحبت و هم نشینی را به فرصتی برای رسیدن به کمالات اخلاقی و انسانی تبدیل می کند. این مقاله با بررسی متون منثور عرفانی قرن پنجم تا قرن هفتم هجری، به تبیین جایگ...

متن کامل

بررسی تطبیقی داستان حضرت ابراهیم در متون تفسیری و عرفانی (تا قرن هفتم هجری)

ابراهیم(ع) یکی از پیامبران اولوالعزم است که نام او بارها در قرآن کریم ذکر شده‌است. او مسلمانی پاک دین است که به جز خالق احد، بر هیچ چیز دیگر سجده نکرد؛ پیامبری که مورد ابتلاء قرار گرفت و هر بار سربلند از آزمایش الهی، خود را به معبودش نزدیکتر یافت. او مقام خلّت را از درگاه پروردگار خود گرفت و تاج خلیل الهی را بر سر نهاد (نساء، 125) و آیین او در چند جای قرآن به صفت «حنیف» مزین شد (نساء، 125؛ آل عم...

متن کامل

بررسی و تحلیل مبحث رؤیت و مشاهده و مکاشفه در اساطیر و عرفان ( با توجّه به متون برگزیدۀ نثر فارسی تا قرن هفتم هجری قمری )

تجلّی و تأثیر اسطوره از جهات گوناگون در زمینه های مختلف زندگی انسان پس از عصر اساطیری، امری است اجتناب ناپذیر. در این مقاله تلاش شده است تا با توجّه به شناخت اسطوره و آیین و عرفان، به یافتن تجلّی و تشابه محسوس و نامحسوس مقولۀ مشاهده و مکاشفه در اساطیر و آیین­های  آن و متون برگزیدهء نثر عرفانی فارسی تا قرن هفتم هجری قمری پرداخته شود. تجلّی­ها و تشابهات مبحث رؤیت و مشاهده و مکاشفه که میان دو مقولهء ا...

متن کامل

بررسی و تحلیل تجلّی زمان و مکان مقدّس اساطیری در عرفان (با توجّه به متون برگزیده، نثر عرفانی فارسی تا قرن هفتم هجری)

در این مقاله تلاش شده است تا ضمن تعریف و تبیین وجوه تشابه و تفاوت اسطوره و آیین و عرفان، تجلّی و تأثیر و ردّپای محسوس و نامحسوس زمان و مکان مقدّس اساطیری و آیین‌های مربوط به هر یک در برگزیده نثر عرفانی فارسی تا قرن هفتم هجری قمری مورد تبیین و تحلیل قرار گیرد. با توجه به برخی بنیادهای مشترک اسطوره و عرفان در آفاق تاریخ تفکّر بشر، و در پرتو ضمیر ناخودآگاه مشترک وی، زمان و مکان قدسی و آیینی نیز به مثا...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه سیستان و بلوچستان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی

کلمات کلیدی

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023